Mam, het is weer even tijd voor een onderonsje. Vandaag heb ik weer eens in de doos met jouw spulletjes gesnuffeld. Letterlijk. Volgende maand ben je er al 16 jaar niet meer. Of eigenlijk ben je dan al meer aanwezig dan ooit. Ja, gek hoe dat werkt hé? Jouw afwezigheid maakt je op sommige momenten meer aanwezig dan ooit. Ook na al die tijd. Misschien juist wel na al die tijd.
Jouw laatste woorden
Het was eigenlijk helemaal niet de bedoeling om in die doos te rommelen, maar ik kwam hem weer tegen toen ik op zoek was naar een andere doos. Typisch dat dit dan weer net gebeurt vlak voor jouw sterfdatum. Maar hoe gek ook, dat is wel telkens de periode dat ik jou ieder jaar weer extra tegenkom. Goed…jouw doos. Zodra die deksel eraf gaat, vergeet ik even alles om mij heen en staat de tijd weer even stil. En toch ook weer niet. Ik zag het befaamde blocnote liggen met jouw laatste woorden erin.
Wijselijk wilde ik dit links laten liggen. Maar je raadt het al, dit kon ik niet. Voor ik het wist gleden de blaadjes door mijn vingers en prijkten jouw laatste woorden in mijn blikveld. Terwijl ik jouw woorden las, zag ik wederom hoe zakelijk het op was gesteld. Heel bewust van wat je ging doen. Dat had je waarschijnlijk ook nodig om je keuze te kunnen volbrengen. Echter viel het me deze keer op dat de brief niet gericht was aan mij of mijn broer. Dat heb ik me nooit echt gerealiseerd geloof ik. Je wist al wie jou aan zou treffen, aan die persoon was de brief gericht. Zij was ook de gene die je verzocht om de crematie samen met mij en mijn broer te organiseren. Je richtte je niet rechtstreeks aan ons.
Jouw laatste woorden waren niet aan ons gericht.
Judith Evelien
Die voelde ik vandaag. Jouw laatste woorden waren niet aan ons gericht. Die bewaarde je voor iemand anders. Het overviel me, want dit drong eerder niet zo tot mij door. Vandaag wel. Al snikkend verzuchtte ik hardop dat je ons niet eens een afscheidsbrief achter hebt gelaten. Toen kwam mijn oudste dochter binnen en ze vroeg me of alles wel goed ging. Nee, het ging even niet zo goed. Ik mistte mijn mama. Dat deed even zeer. Ze streek naast me neer en fluisterde me in mijn oor dat dat ook niet makkelijk is. Mijn dochter van tien jaar wist met een eenvoudig zinnetje precies het juiste te zeggen. We babbelden samen wat over oma Jolanda. We vonden dat wanstaltige klokje van jou die je in Denenmarken eens op de kop had getikt. Je vond het zo prachtig. Dat begreep ik toen echt niet. Niemand in ons gezin geloof ik. Toch hing het nog jaren in onze woonkamer te shinen. Nu zag ik er wel de schoonheid in, mijn dochter ook. Het tikt de tijd nu weg op haar slaapkamer. Ik vind het zo vertederend te zien hoe ook zij de schoonheid in dingen ziet die jij ook zag. Dat is toch een hele waardevolle erfenis.
Jouw laatste woorden waren niet aan ons gericht
Maar goed, die laatste woorden. Ze dreunen me nu nog na. Je sloot af met: ‘’Ik ben overleden op 26 oktober!’’ Dit blijft iedere keer een dreun om te lezen. Zo onwerkelijk, zo bewust, zo schrijnend en alles omvattend. Nogmaals snikte ik hardop dat je laatste woorden voor een ander waren en niet voor mij. Het sneed me dwars door mijn ziel en ik kon het even niet verteren. Ik was niet eens boos en ik nam het je niet kwalijk. Misschien ook wel trouwens. Het feit dat het niet aan mij en mijn broer was gericht, was misschien nog wel de duidelijkste boodschap. De ontbrekende woorden vertelden het meest. Waarschijnlijk kon je dat niet. Al is dat een invulling die ik eraan toeschrijf om het voor mezelf weer wat dragelijker te maken. Stel dat je ons wel een paar hartverscheurende woorden na had gelaten? Had ik daar dan wel vrede in kunnen vinden? Als ik het zo bekijk, lijkt het of je dit heel weloverwogen hebt gedaan, juist uit liefde. Als ik er zo naar kijk vind ik er wat berusting in. Het heeft ook geen enkele zin om mijn hoofd hierover te breken. Daar knapt niemand van op. Toen ik even later het avondeten stond te bereiden, doemde prompt dat ene liedje op de radio op:
‘’If you believe in love tonight
I’m gonna show you one more time
If you believe then let it out
No need to worry there’s no doubt
If you believe, if you believe
If you believe then let it out’’
Ik weet niet hoe je het voor elkaar krijgt, maar dit is dan weer zo treffend. Precies die woorden die ik graag in je brief had willen lezen. Woorden zwart op wit die ik terug kan lezen wanneer en hoe vaak ik maar wil. Dat is wat me zo trof vanmiddag, dat ik dat niet heb. Niet zwart op wit en zoiets concreets mis ik af en toe. Ik moet het van mijn herinneringen, gevoel en intuïtie hebben en het valt niet altijd mee om daar op te vertrouwen.
Toeval bestaat niet toch? In ieder geval niet wanneer het mij uitkomt.
Judith Evelien
Dan hebben we het verder maar niet over de rest van dit liedje, want dat gaat over seks. Volgens jou. Zonder dat je het wist, haalde je destijds de hele illusie van dit liedje voor mij onderuit. Nog dank je wel daarvoor hé! Toentertijd zwijmelde ik weg bij die knappe zanger en de love vibes. Jij hoorde er echter wat anders in en je had gelijk. Maar uit dit stukje spreekt alleen maar liefde en dat is precies het stukje dat ik vanavond opving en zo nodig had. Toeval bestaat niet toch? In ieder geval niet wanneer het mij uitkomt. Deze herinnering is in ieder geval wel reden dat ik iedere keer wanneer ik het hoor, aan jou moet denken. Goh mam, wat blijft het toch onwerkelijk dat je er niet meer bent.
Lees ook:
De wet van aantrekken en afstoten
Onderonsje: De herinnering houdt jou levend (1)
Onderonsje: Ik vind jou stom! (2)
Onderonsje: Bijna 40 zonder jou (3)
Onderonsje: Zou jij me missen? (4)
Onderonsje: Je bent helemaal niet dood (5)
Onderonsje: Oma wilde niet meer leven (6)
Onderonsje: Oma wilde niet meer leven (7)
Onderonsje: Het leven kan zo mooi zijn, maar soms ook niet (8)
Onderonsje: Uit het oog, niet uit het hart (9)
Onderonsje: Mam, weet je nog? (10)
Onderonsje: Kinderlijke veerkrachtigheid (11)
Onderonsje: Uit het hoofd maar niet uit het hart (12)
Onderonsje: Ik zie mezelf in jou (14)
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe publicaties? Volg mij dan ook op Instagram: @judithevelien
