De band met je ouder – Koppverleden

Hoe zit het met de band met je ouder(s) na een kopp-verleden? Ik schreef reeds verschillende artikelen over de gevolgen van het opgroeien met een psychisch zieke ouder. Dat zijn er nogal wat, of kunnen er nogal wat zijn. De gevolgen verschillen uiteraard per gezin, kind en situatie. Dát er gevolgen zijn wanneer je op bent gegroeid in een gezin met een psychische zieke ouder, dat behoeft geen twijfel.

Ouder zijn en psychische nood

Deze gevolgen zijn over het algemeen niet mals. Als je dit dan zo leest, dan kun je als lezer de conclusie trekken dat de band die zo’n kind met zijn ouder(s) heeft, niet best zal zijn of dat er gebrek aan liefde is. In de meeste gevallen wil een ouder die psychisch lijdt, niets liever dan de beste ouder in de wereld zijn voor zijn/ haar kind. Echter maken de omstandigheden en de mentale gesteldheid dit tot een ware uitdaging. Onmacht en overmacht belemmeren dan de capaciteiten om die ouder te zijn die men eigenlijk voor ogen had. Bij de ene meer tekenend dan bij de ander. Dit is triest voor zowel ouder als kind. Want niemand in de wereld zal hier bewust voor kiezen.

Hoe onbedoeld of ongewild het ook is, kinderen die opgroeien met een ouder die psychisch ziek is, zullen daar zeker wat van meekrijgen
Judith Evelien

Kan een psychisch zieke ouder dan wel een goede ouder zijn? Wat is dan de beste manier om hiermee om te gaan? En wat is de beste manier om je kind dan te benaderen? Ook een ouder die kampt met psychische problemen zal wellicht een goede ouder kunnen zijn, maar zoals eerder vermeld, brengt dit wel de nodige uitdagingen met zich mee. Men heeft in een dergelijk geval wel te maken met een extra pakket bagage. Bagage waar je het liefst niet je kind mee opzadelt. Die intentie en bewustwording van die bagage, is denk ik al het halve werk. Hoe je dat dan doet? Dat verschilt ook weer per gezin, kind en situatie. Bij de een zal dit wellicht op wat luchtigere en minder beladen manier kunnen dan bij de ander. Professionele hulp en/ of begeleiding is in ieder geval zeer aan te raden.

Bij kinderen die opgroeien in een gezin met een psychisch zieke ouder zie je veelal dat zij een sterk verantwoordelijkheidsgevoel jegens hun ouder voelen, zich schuldig voelen, zichzelf wegcijferen en worstelen met loyaliteit. Het een kan het ander versterken en het een, kan weer het ander oproepen. Ik denk dat dit gebieden zijn die veel aandacht verdienen binnen een gezin met een psychisch zieke ouder, waarin een kind opgroeit. Zolang een kind niet te zwaar wordt belast met deze elementen, krijgt het de kans zich veilig te hechten en daarmee de ruimte zich op gezonde wijze te ontwikkelen.

Een goede band is niet onmogelijk

De band tussen ouder en kind kan absoluut wat complexer zijn dan binnen een gemiddeld gezin, maar het hoeft zeker niet te betekenen dat het niet mogelijk is om een goede band te hebben. Ondanks dat het in mijn jeugd allerminst soepel is verlopen en we echt een heftig verleden hebben, heb ik nooit gebrek aan liefde ervaren. Ik heb me altijd heel geliefd en gewenst gevoeld! Gebrek aan liefde en een goede band hebben, zijn twee verschillende dingen. Al is het natuurlijk het meest wenselijk wanneer dit met elkaar verenigbaar is. Soms is het een er wel en het andere in mindere mate. Zo was het bij ons wel geloof ik.

De liefde was er, de band was moeizaam
Judith Evelien

Door de jaren heen was het op bepaalde momenten ontzettend moeilijk om contact te hebben met mijn moeder en om een goede band met haar te hebben. Helaas heeft onze band destijds diepe beschadigingen opgelopen door alles wat er was gebeurd. Er waren tijden dat ik haar vervloekte en niet begreep. Er waren momenten dat ik wenste dat ze mijn moeder niet was. Er waren diepe dalen, maar zeker ook pieken. Die pieken zorgden er telkens voor dat ik haar liefde voor mij niet vergat.

Aan liefde geen gebrek

Dat maakt ons hele verleden en haar ongrijpbare ziekte des te schrijnender. Haar ziekte ontnam mij mijn moeder en mijn moeder haar dochter. Letterlijk! Want dertien jaar geleden stapte zij uit het leven. En al heeft ze mij soms vreselijk gekwetst en ik op mijn beurt haar ook, aan haar liefde voor mij heb ik nooit getwijfeld. Ik hoop zo dat zij ook nooit aan mijn liefde voor haar heeft getwijfeld. Ik kan het haar niet meer vragen. Wat zou ik haar dit nog graag willen vertellen, wat zou ik haar mijn liefde nog graag willen laten zien- en voelen.

Ik was vaak nog wel in staat om haar ziekte los te zien van wie zij was. Helaas krijgen wij nooit meer de kans om onze band te herstellen. Helaas zal zij nooit de vrouw ontmoeten die ik nu ben. Intens verdrietig vind ik dat. Want ik ben in de verste verte niet meer dezelfde vrouw die zij destijds kende. De jonge vrouw die ik toen was, was nog volop aan het overleven en haar hoofd boven water aan het houden en ze was nog volop aan het leren hoe ze haar grenzen moest stellen en aan moest voelen. Soms maakte me dat onbereikbaar en afstandelijk. Iets wat mijn moeder altijd triggerde om alles uit de kast te halen om mij dichter bij haar te krijgen.

Liefde was er zeker wel, het was alleen niet genoeg.
Ons heeft het niet dichter bij elkaar gebracht. Dat is iets waar ik mee zal moeten leven
Judith Evelien

Hej, maar mijn moeder was niet alleen! Er was ook nog een vader in het spel. Mijn vader! Hoe zit het daar dan mee? In mijn ogen had hij de beste benadering naar mij en mijn broertje. Hij was er altijd voor ons. Al kwamen we met de meest pijnlijke en confronterende vragen bij hem, hij was er. Zelfs in de periode dat ik allerminst toegankelijk was en vooral heel defensief was, bleef de deur altijd open staan. Het feit dat ik altijd bij hem terecht kon, hoe ik ook was, dat was heel erg belangrijk voor mij. Ik was goed in al mijn hoedanigheden. Dat heb ik altijd heel erg nodig gehad. Ik was goed zoals ik was. Zelfs toen ik helemaal niet zo leuk was. Zelfs toen ik hem eigenlijk helemaal niet toeliet. Hij was er en hij bleef. Hij liet me zijn wie ik was en liet me dingen aanpakken en oplossen op mijn manier, maar hij stond er altijd naast. Hij heeft me nooit veroordeeld, nooit een richting op geduwd en me nooit ergens toe verplicht. Daardoor werd hij echt een hele belangrijke anker voor mij. Dat is hij nog steeds. Ik mag me in mijn handjes knijpen dat ik zo’n rots in de branding heb gehad. Dat is niet voor iedereen weggelegd. Daardoor is onze band ook heel erg sterk en ik denk niet dat dit ooit nog zal veranderen. Dus ja, we hadden een intens en roerig verleden, maar onze band heeft hier nooit onder geleden.

Hier kun je terecht

Ben jij een ouder met een psychische uitdaging? Kun je hierbij wel wat begeleiding of tips en advies gebruiken? Neem dan eens een kijkje op www.blijvendanders.nl en neem vrijblijvend contact op.
Of ben jij een kind die een ouder met een psychische uitdaging heeft? Ook dan kun je terecht op www.blijvendanders.nl , maar ook Labyrint In Perspectief biedt een platform voor een luisterend oor en lotgenoten contact. Kijk op www.labyrintinperspectief.nl

Lees ook:

@judithevelien – kopp – koppverleden – liefde

Wil je op de hoogte blijven van nieuwe publicaties? Volg mij dan ook op Instagram: @judithevelien

judith-it