Op de Praatstoel: Nance vd Ruit
Auteur van het boek ‘De overgang, meer dan een hotflash’
Beheerder Facebookpagina Hot flash & The Gang
Vroeg of laat krijgen alle vrouwen ermee te maken: de overgang! Ik vang daar hier of daar nog wel eens iets over op in de wandelgangen. Sommige collega’s moeten er al aan geloven en ik lees er ook wel eens wat over in de media of social media. En als ik de berichtgevingen moet geloven, staat ons vrouwen ons nog heel wat te wachten!
Als je denkt dat je alles hebt gehad, heb je het mis!
Als je denkt dat je zo’n beetje alle hormoonschommelingen met zwangerschap, ontzwangeren borstvoeding geven, borstvoeding afbouwen en menstruatie wel hebt gehad, dan heb je het mis! Als klap op de vuurpijl staat de overgang nog even op je te wachten. Met alle ongemakken, gevolgen, gênante situaties en taboes van dien. En juist van dat laatste moeten we nou eens een keertje af. Er zijn talloze vrouwen die niet weten wat hen overkomt wanneer zij de overgang in rollen. Dat moet anders!
Goede voorbereiding is het halve werk
Het zal al een heleboel schelen als vrouwen van te voren al enigszins bekend zijn met wat hen te wachten staat. Een goede voorbereiding is het halve werk, wordt altijd gezegd. Nou, ik wil wel goed beslagen ten ijs komen wanneer het zover is. Zo kan ik de signalen op tijd herkennen en op tijd aan de bel trekken. Wil jij dat ook? Lees dan vooral verder, want Nance van de Ruit weet er alles van en zal verderop alle ins & outs toelichten!
Op de Praatstoel: Nance van de Ruit
Zit je er klaar voor?!
Wil je eerst even kort vertellen wie je bent, wat je doet en waar je voor staat?
Ik ben Nance, 53 jaar en getrouwd met mijn jeugdliefde. Wij zijn gezegend met een prachtige zoon. Ik werk, met ontzettend veel plezier, bij een supermarkt waar ik de kascontrole doe. Waar ik voor sta? Poeh, voor zoveel dingen. Op de eerste plaats pal voor mijn gezin en familie en een handjevol hele goede en echte vrienden. Gezelligheid, humor, eerlijkheid en loyaliteit staan ook hoog op mijn lijstje. En dan mijn passies, het schrijven en het klinkt misschien gek, maar alles wat met de overgang te maken heeft. Ik wil daar zoveel mogelijk over schrijven en ruchtbaarheid aan geven.
1. Vertel, wat is de overgang en wat gebeurt er dan?
Wat is de overgang? Een echte bitch, dat is ’t! De overgang bestaat uit 3 fases.
* De pre-menopauzale fase, dit is de periode voor je laatste menstruatie. Je eierstokken gaan langzaam stoppen met het aanmaken van hormonen. Het kost je lichaam steeds meer moeite om eitjes te rijpen, oftewel de kippetjes gaan langzaamaan op stok. Sommige vrouwen merken er vrij weinig van, terwijl voor andere vrouwen de schommelingen goed voelbaar/merkbaar zijn. Kenmerkend voor deze fase is, de veranderingen in het menstruatiepatroon. Ze worden pijnlijker, heftiger of juist niet, met langere of juist kortere tussenpozen, voor iedereen weer anders. In deze fase kunnen vrouwen al flinke symptomen ervaren, bijvoorbeeld opvliegers, het nachtzweten en de slapeloosheid. Hoe lang deze fase duurt is ook weer moeilijk in te schatten en per vrouw heel verschillend. Het heeft met vele factoren te maken en om er een paar te noemen, het is genetisch bepaald en uiteraard spelen je lichaam en leefstijl mee. Net als in de puberteit en bij een zwangerschap zal je lichaam door hormoonschommelingen/veranderingen uit balans raken. Sommige vrouwen ‘glijden’ heel langzaam in en ook door de overgang en ervaren weinig klachten, dat zijn de bofbipsen. 80% van de vrouwen in de overgang ervaren klachten en meer dan 30% ervaren zoveel klachten dat ze in hun dagelijks leven enorm belemmerd worden of zelfs ziek thuis komen te zitten.
* De Menopauze, dat is de dag dat je een jaar niet gemenstrueerd hebt. Eigenlijk duurt de menopauze dus maar één dag! Je kunt nu met enige zekerheid zeggen dat de kippetjes uitgebroed zijn. De pakken maandverband worden luid joelend de deur uitgezet, want oh man oh man, wat heerlijk dat je die rode vlag niet meer uit hoeft te hangen! Eén van de weinige voordelen van de overgang. Toch kan de maandelijkse cyclus nog een hele tijd voelbaar zijn en is er goed merkbaar dat je eigenlijk ongesteld had moeten worden. In de vorm van je sluimerende feeks, (zoals ik haar altijd noem) die dan weer zo nodig met oorlogsstrepen en al uit haar grot komt kruipen en op z’n liefst gezegd, rijkelijk aanwezig is. Die onbedwingbare drang om te snaaien en de complete Chocolaterie leeg te kopen en daaropvolgend alles in ene keer naar binnen te werken. De symptomen zijn in deze fase vaak het heftigst en kunnen je leven goed vergallen en domineren.
* De post-menopauzale fase, je eierstokken zijn nu gestopt met aanmaken van hormonen. De kippetjes zitten al duttend op stok en worden bruut en onverbiddelijk uit hun hok gezet. Je lichaam én geest hebben het hartstikke druk, want die hormonen moeten toch ergens anders vandaan komen om je leven in goede gezondheid te kunnen voortzetten. Andere organen nemen deze zorg over en dat gaat niet zonder slag of stoot. Je hele wezen zoekt naar een nieuw evenwicht en balans, wat wel even wennen is en enige aanpassing vereist van je lijf. In deze fase kunnen de klachten helaas ook nog ontzettend aanwezig zijn, zowel lichamelijk als geestelijk. Je lijf vliegt op alle fronten in de survivalmodus en werkt hard aan de nieuwe situaties en dit neemt ook weer behoorlijk wat tijd in beslag. Hier geldt weer, dat deze fase voor iedere vrouw verschilt en anders ervaren wordt, de één zijn overgang, is die van de ander niet. Daarna breekt dan ein-de-lijk de tijd aan van balans en hopelijk een andere en hernieuwde energie. Ik zit nu in deze fase en zie dit als ‘de herfst’ van de overgang. Toch ervaar ik, en vele vrouwen met mij, nog steeds symptomen, hetzij in mindere mate en aantallen. Dit kan ook nog wel even aanhouden, jeeeeej!
2. Waaraan kun je merken dat je de Sjaak bent?
Poeh, breek me de bek niet open! Als eerste wil ik iets uit de wereld helpen. Tot mijn grote schrik en verbazing heb ik gemerkt dat veel vrouwen denken dat de overgang ‘alleen maar’ uit opvliegers en nachtzweten bestaat. NOT! Ik ga de meest voorkomende klachten/verschijnselen eventjes opsommen, het zijn er maar een stuk of 30 😉 Onregelmatige en/of zware menstruatie, opvliegers, nachtzweten, gewichtstoename, (extreme)vermoeidheid, haaruitval, slaapstoornissen, concentratiestoornissen, spier en gewrichtsklachten, vaginale droogheid, droge huid, stemmingswisselingen, prikkelbaarheid, geheugenverlies, duizeligheid, innerlijke onrust, depressie, angst en/of paniekstoornissen, hartritmestoornissen, pijn op de borst, lager of geen libido, incontinentie, allergieën, verandering van stem, opgeblazen gevoel, verandering lichaamsgeur/zweetlucht, hoofdpijn, brandende tong, pijnlijk tandvlees, elektrische schokken, spijsvertering en misselijkheid. Jaja, daar word je wel even stil van, hé…en er zijn er nog veel meer! Dit zijn grotendeels de fysieke klachten maar geestelijk gebeurt er ook het één en ander. Ga d’r maar aanstaan…wanneer je dit als vrouw moet ondergaan, al heb je ‘maar’ een paar van al deze klachten.
3. Wordt de overgang onderschat?
Uuuuuuh, ja! De overgang wordt zwaar onderschat! Waarom denk je dat die forums en besloten groepen uit zijn voegen barsten? De onwetendheid, de taboesfeer, waardoor je schaamte creëert, rondom dit natuurlijke fenomeen is zo groot. Niet alleen bij de artsen, maar ook thuis, in de directie omgeving, op het werk en bij vrouwen zelf. Vreselijk vind ik het wanneer mensen lacherig of denigrerend reageren op de overgang. Je stelt je niet aan en je moet het er maar niet mee doen, omdat het iets natuurlijks is en iedere vrouw ermee te maken krijgt. Het gaat er wel even om, hoe je er doorheen moet gaat, hoe erg je het voor je kiezen krijgt en hoe er van buitenaf op gereageerd en mee omgegaan wordt.
4. Moet de huisarts meer in kunnen haken op vrouwen in de overgang?
Absoluut, het is onderhand wel duidelijk dat huisartsen er nog te weinig van weten en daardoor vrouwen gewoon niet serieus nemen. Ik heb zoveel vrouwen gesproken die tegen een muur van onbegrip en onwetendheid opliepen, ikzelf ook trouwens. Vrouwen krijgen al snel de (verkeerde) diagnose, een Burn-out en krijgen antidepressiva of de beruchte pammetjes (oxazepam, lorazepam, diazepam) voorgeschreven, terwijl ze er achteraf op eigen houtje achter komen dat ze full on in de overgang zijn. Er zijn zoveel vrouwen die zware klachten ervaren, tegen onbegrip aanlopen en daardoor ziek thuis komen te zitten. Ik ben erg blij dat er goede sites, groepen en forums zijn waar vrouwen elkaar kunnen steunen. Ook ben ik heel gelukkig met de aandacht en erkenning die de overgang eindelijk krijgt. Werkgevers en (Arbo)artsen krijgen er nu ook veel meer van mee, waardoor vrouwen beter begrepen worden en er de juiste maatregelen genomen kunnen worden.
5. Waar is er vooral behoefte aan bij vrouwen in de overgang?
Daar kan ik kort en krachtig in zijn. Begrip, (h)erkenning, taboesfeer doorbreken en bespreekbaar maken, betere kennis en goede begeleiding wanneer vrouwen zware klachten ondervinden. En daar komen we weer op hetzelfde cirkeltje…thuis, in hun directe omgeving, op de werkvloer en bij de artsen.
6. Vanaf hoe oud kun je in de overgang raken?
Op welke leeftijd, scheelt echt van persoon tot persoon. Maar om een richtlijn te geven, begint bij de meeste vrouwen het menstruatiepatroon rond hun veertigste te rommelen en te veranderen. Ook zijn er veel (jonge)vrouwen die versneld in de overgang terecht komen. Bijvoorbeeld door een operatie, zoals ik, of door chemokuren.
7. Wat vind jij de vervelendste kwaal en waarom?
De opvliegers en het nachtzweten staan bij mij op een gedeelde eerste plaats. Door deze klachten blijf je in een cirkeltje draaien. Bijvoorbeeld, door het nachtzweten slaap je niet of nauwelijks waardoor je doodmoe bent en weinig energie hebt om normaal te kunnen functioneren. Wanneer je (extreem) vermoeid bent, kun last krijgen van geheugen en concentratiestoornissen en je wordt er natuurlijk hartstikke kribbig van. Zo zie je, de ene klacht werkt het andere in de hand.
8. Wat vind jij de gênantste kwaal en waarom?
De opvliegers zijn killing en ook best wel eens gênant. Het is natuurlijk niet fijn wanneer je ergens bent en je ineens midden in een reclame van zontomaatje zit. Het zweet sijpelt uit alle poriën van je lijf en in mijn geval word ik vuurrood, waardoor ik niet even stilletjes de opvlieger kan verwerken. Je kunt er gewoon niet omheen wanneer ik weer eens oplicht als een baken in de nacht. Ik heb mij daar wel overheen gezet, omdat het iets is waar ik niet om gevraagd heb. Ik wapper er daarom fanatiek op los met alles wat binnen mijn handbereik ligt, waar en bij wie ik ook ben.
Tijdens een zware opvlieger kun je ook gewoon niet meer helder denken, het lijkt wel of je hersenen kortsluiting maken, je hart slaat op hol en je kunt er misselijk en duizelig van worden.
9. Waarom denk jij dat de overgang zo taboegevoelig is?
Ik denk dat het een nasleep is uit de vorige generaties. Onze oma’s en moeders moesten al helemaal niet zeuren. Niet klagen maar dragen, was het motto. Ik kan mij nog wel herinneren dat er vroeger geroddeld werd ‘heb je het gehoord van die en die? Ze is ziek, is helemaal overspannen en de weg kwijt.’
Ik besef nu, dat de kans groot was, dat deze vrouwen misschien ook wel met de overgang worstelde. Je werd gewoon weggemoffeld. Mijn moeder had ook een zware overgang, waar ik totaal niets van meegekregen heb en ze kwam na een bezoekje bij de huisarts ineens thuis met hormoonpleisters…case closed. Ook bij ons werd er niet over gesproken en pas toen ik er zelf ingegooid werd, begreep ik hoe mijn moeder geworsteld heeft met de overgang. Het is ons dus met de paplepel ingegeven en er werd gewoon niet over gepraat. Zeker niet over droge flamoesjes, pijn bij het vrijen of een verlaagd libido. Zulke dingen moesten binnenskamers blijven en ging je zeker niet bespreken bij de arts, met vriendinnen of onder het genot van een borreltje op een feestje. Internet was er niet en aan voorlichting en kennis ontbrak het al helemaal.
10. Hoe kunnen we dat taboe doorbreken?
Simpel, door er heel open over te praten, maakt niet uit welk onderwerp. Door jezelf, waar dan ook, niet in een hoekje te laten drukken of genoegen te nemen met de stempel ‘zeurpiet.’ Door het begrip en de erkenning op te eisen, ook weer overal!
11. Waar kunnen vrouwen terecht met klachten?
Als eerste altijd bij je huisarts. Wees daar duidelijk, geef aan wat jij van de arts verwacht wat er moet en gaat gebeuren en laat je niet afschepen. Ben je niet tevreden over hoe je arts met je klachten omgaat of vind je dat je niet serieus genomen wordt, ga dan zeer zeker ergens anders heen. De Vrouwenpoli in Boxmeer, bijvoorbeeld of een Care For Women specialiste, die kan ik ook aanraden.
Zoek naar goede websites waar eerlijke en zinvolle informatie wordt gegeven, zoals Vuurvrouw.nu, het grootste platform van Nederland. Ik ben daar sinds een poosje teamlid en (mede)redacteur en sta 100% achter deze site. Vuurvrouw heeft ook een besloten Facebookgroep ‘overgang-menopauze’ waar vrouwen lid van kunnen worden en een pagina ‘Vuurvrouw in de overgang.’
Ondanks dat ik natuurlijk graag likes en volgers op mijn eigen pagina zou willen zien, beveel ik uiteraard anderen aan, omdat het belang dat vrouwen steun vinden bij elkaar velen malen groter is, dan het aantal likes of volgers. Alles voor de hot flashers, want om dingen te bereiken moeten we de handen ineen slaan, het samen doen en samenwerken!
12. Is er iets voor klachten? Medicijnen, supplementen, vitaminen oid?
Jazeker. Vrouwen kunnen gaan voor hormoontherapie, via de huisarts, gynaecoloog of de Vrouwenpoli. Er zijn ook verschillende hormoonvrije mogelijkheden maar in het doolhof van vele supplementen/preparaten moet je echt zoeken naar wat voor jou werkt. Ik gebruik Ymea Totaal en andere vrouwen vinden dat weer niets. Wat een ander gebruikt, bijvoorbeeld Famosan van Vogel werkt bij mij weer niet. Verwacht van hormoonvrije preparaten geen wonderen, het haalt de scherpe randjes er vanaf. Ik heb er voor gekozen om de overgang head on aan te gaan zonder hormonen, ondanks dat het door mijn versnelde overgang een ware rollercoaster is geweest, nog weleens trouwens. Ik heb het met positiviteit, snoeiharde humor en zelfspot en heeeeeel veel praten, tot nu toe nog steeds kunnen doorstaan. Dit is ook een optie om ermee om te gaan!
Ik wil er nog aan toevoegen dat vitamine D en Magnesium belangrijk zijn en het blijkt dat veel mensen een tekort hebben. Magnesium tekort kan ontzettend veel klachten geven. Ik raad vrouwen vaak aan om het eens op te zoeken en te lezen welke klachten daarmee gepaard gaan. Altijd even met je huisarts of apotheek overleggen wat je allemaal slikt, ook supplementen!
13. Wat is jouw ultieme tip?
Hoe zwaar je het ook hebt, praat, vraag, huil, vloek, schop tegen een kussen of jank naar de maan, voor mijn part, maar doe er iets mee! Lees je in, ga bij een groep, schroom niet en schaam je nergens voor. Vergeet ook zeker niet te lachen, te zingen en vooral te genieten! Het leven stopt niet bij de overgang, het is een nieuwe en enorm intense fase waarin je een andere, wijzere en vooral mooiere versie van jezelf wordt.
14. Je hebt een Facebookpagina! Waar kunnen we deze vinden?
Ja, klopt, Hot Flash & The Gang! Het is mijn tweede poging om een pagina op te starten. Ik ben 2 jaar geleden, na het uitbrengen van mijn boek, begonnen met een besloten groep (het menopauzecafé) met bijbehorende pagina en bijeenkomsten met het real life café. Ik heb 2 bijeenkomsten georganiseerd, samen met Care For Woman specialiste Ria van der Mark, waar de dames erg enthousiast over waren. Helaas draait het uiteindelijk toch om de pegels (en dat begrijp ik) waardoor er voor mij nog maar één ding op zat, en dat was ermee stoppen. Een (gratis) locatie vinden is zo erg moeilijk. Ik doe dit alles tenslotte uit passie en liefdadigheid en heb geen boom in de tuin staan waar ik even een paar honderd euro vanaf kan plukken om een ruimte te huren. Moedeloos werd ik ervan om met mijn toch al lage energielevel, voor de derde keer te moeten gaan bedelen en leuren voor een locatie. Het steeds weer zoeken naar sponsoren, gastsprekers en dergelijke lagen ook totaal niet in verhouding. Ik had voor de bijeenkomsten meer dan 50 aanmeldingen maar uiteindelijk kwam de helft opdagen. Daaruit blijkt maar weer hoe groot het taboe en hoe hoog de drempel is.
Totaal onverwachts en tot mijn grote vreugde is mijn cafeetje weer nieuw leven ingeblazen en zal ik vanaf 12 december bij de maandelijkse inloopochtenden ‘Koffie met…’ te vinden zijn in de bibliotheek in Hendrik ido Ambacht. Het was voor mij weer een nieuwe kans, die ik met beide handen aangegrepen heb en zodoende was mijn Facebookpagina ‘Hot Flash & The Gang’ geboren. Ik zal op mijn pagina de nodige aandacht aan de inloopochtenden besteden. Ik zet er regelmatig een blog of column op en pak daar graag de onderwerpen aan waar een enorm taboe op rust, bijvoorbeeld vaginale droogheid of pijn bij het vrijen. Het is voor veel vrouwen niet iets wat je er, onder het genot van een kopje koffie of een opvliegeropwekkend borreltje, even uit blaat.
Ik dus wel hoor en ga de schaamte voorbij!
15. Je schreef een boek! Vertel! Hoe heet het, waar gaat het over en waar is het te koop?
Jaaaah, mijn boek! ‘De overgang, meer dan een hot flash!’ Ik heb het geschreven onder mijn pseudoniem Adriana SA, omdat ik toen nog niet uit de (schrijvers)kast durfde te komen. Ik ben er nog steeds zo trots op! Doordat ik plotseling in een zware overgang kwam en overal tegen een muur van onbegrip en de welbekende onwetendheid opliep, heb ik mij erin vastgebeten en ben onderzoek gaan doen. Dagen zat ik achter mijn laptop, mezelf in te lezen, te mailen, chatten, bellen of had gewoon gezellige gesprekken face to face. Door al deze informatie kwam ik erachter dat we eigenlijk allemaal zo’n beetje hetzelfde ervaren én denken. De meeste boeken zijn klinisch en wetenschappelijk beschreven en het leek mij een goed idee om de zaak eens vanuit een menobrein te benaderen. Door alle informatie die ik had vergaard ben ik op mijn eigen nietsontziende wijze, met humor en zelfspot gaan beschrijven, in de vorm van korte verhalen, wat er door het hoofd van een vrouw in de overgang gaat. Lekker recht voor z’n raap. Ik hoor regelmatig van vrouwen dat het herkenbaar en hilarisch geschreven is, vooral het verhaaltje over ‘de fietstest’ doet het goed. Op de eerste pagina staat geschreven ‘herkenbaar, ook voor mannen’ en tot mijn grote vreugde zijn er inderdaad mannen die het gelezen hebben. Regelmatig ontstaan er spontaan gesprekken over mijn boekje, in eerste instantie wat schoorvoetend en zijn de mannen oprecht geïnteresseerd. Ze willen wel degelijk weten en snappen wat er nu daadwerkelijk met hun partner gebeurt. Door open te zijn, alles te zeggen en benoemen zoals het is, zie ik hoe aanstekelijk dat werkt. Dat is nou taboes doorbreken en bespreekbaarheid creëren! Mijn boekje is te koop bij bijna alle webshops.
Dank je wel voor je interessante en leerzame bijdrage Nance!
Leerzaam? Ja, zeker, ik nader zoetjes aan toch ook écht de 40 en voordat ik jou tegenkwam, was ik me helemaal niet zo bewust van de impact die de overgang kan hebben. Dankzij jou weet ik nu ongeveer wat me te wachten staat en zal ik alerter zijn op de eerste tekenen van de overgang en hoef ik niet in paniek naar de huisarts omdat ik denk dat ik met burn-out of depressie heb te kampen! Ik zal mijn klachten nu misschien eerder kunnen kaderen en herkennen. En ik denk dat ik hierin niet de enige ben! Oh en wat heb je het heerlijk beschreven en verteld! De manier waarop jij gênante en taboegevoelige onderwerpen ter sprake brengt, vind ik echt geweldig! Jij hebt het talent iets gênants ter sprake te brengen en er een feestje van te maken. Dat helpt enorm om het makkelijker bespreekbaar te maken. Ik vind je echt een topper en blijf je volgen! Nogmaals dank voor je waardevolle bijdrage!
Binnenkort mag iemand anders plaatsnemen op de praatstoel!
Het blijft nog even een verrassing wie die eer toekomt. Dus houd de Praatstoel in de gaten!
Zij gingen Nance voor Op de Praatstoel:
Esmée Branberger: Eigenaresse website4mama.nl
Rob Droog: Als je vrouw psychisch ziek wordt
Encaustic art met Christel
Familieopstellingen met Marlene
Rob Droog vertelt over de individuele bewustzijnslijn
Sociale angst van dichtbij met Linda Huisman
Alles over een gezonde huid met SilkSkin by Silke
Depressie en angstklachten met een KOPP-verleden
Wil je op de hoogte blijven van nieuw leesvoer? Volg mij dan ook op Instagram: @judithevelien
Dank je wel, Judith! Voor het feit dat je mij de kans hebt gegeven om te kunnen praten over een onderwerp wat is vastgegroeid in de taboesfeer. Jij weet, als geen ander, wat het is om een ‘drive’ te voelen waardoor je vastbesloten bent om bepaalde onderwerpen bespreekbaar te maken en je daarin vast te bijten. In het geval van de overgang, is er nog veel te begrijpen en te leren, dus hoe meer aandacht, hoe beter! Bedankt voor je lieve nawoord, het doet mij zó goed en is een enorme stimulans. Voor mij een bevestiging dat het pad wat ik gekozen heb naar de juiste weg leidt en daar doe je het tenslotte allemaal voor! Liefs Nance. XX
Heel graag gedaan! Ik vond het ontzettend leuk om samen met jou te doen 🙂 Ik hoop dat het die vrouwen bereikt die het nodig hebben en kunnen gebruiken!
Wat een mooi interview! Deze hotflasher had je boek al op mijn “nog te lezen lijst” staan, maar het staat nu ook bij de kerstman op het lijstje. Nu de concentratie vinden om te lezen…. succes met je en groep, die like ik geloof ik al, maar ik check even 🙂
Oh, wat leuk, Christel zowel dat je mijn boek gaat lezen en mijn pagina volgt! Bedankt voor het compliment, ben ik erg blij mee! Je zult jezelf vast herkennen in mijn boekje. Lieve groet, Nance