Het valt me op hoe vaak ik het woordje ‘’gewoon’’ gebruik in situaties dat iets allerminst gewoon is. Bijvoorbeeld: ‘’Het is gewoon niet eerlijk!’’ Dat iets niet eerlijk is, is helemaal niet gewoon. Juist door dat woordje hierin toe te voegen, wordt het feit dat iets niet eerlijk is, versterkt en daarmee ook de lading. Eigenlijk heeft ‘’gewoon’’ in deze zin de betekenis van ‘’echt’’ (Het is gewoon echt niet eerlijk). Zou dat dan de reden zijn dat dit bijna automatisch toe wordt gevoegd bij een dergelijke uiting? Met deze aanduiding laat ik blijken hoe zeer ik meeleef.
Ik voel me gewoon niet zo lekker
Andersom kan ook. Denk dan aan bijvoorbeeld: ‘’Ik voel me gewoon niet zo lekker.’’ Ook hier is het niet gewoon dat je je niet lekker voelt. Maar door dat woordje eraan toe te voegen, zwak ik het feit dat ik me niet lekker voel, weer wat af. Of is het wellicht een excuus voor het feit dat doordat ik me niet zo lekker voelde, ik wat kortaf was en dit op een ander afreageerde? Dat zal iedereen wel herkennen denk ik. Op het moment dat ik me niet zo lekker voel, ben ik ook wat prikkelbaarder en kan ik minder hebben. Een sneer of een snauw is dan gauw gemaakt. En ‘’Ik voel me gewoon niet zo lekker’’ is dan een prima vervanger voor een excuus en tegelijkertijd een verklaring voor mijn bui en reactie.
Met de toevoeging van dat woordje, rechtvaardig ik dan mijn reactie die eigenlijk niet helemaal terecht was. Of misschien is het op beide redenen wel van toepassing. Ik denk ook dat het een manier is om het voor mezelf kleiner te houden, zodat ik door kan zetten. Als ik zeg dat ik me helemaal niet lekker voel, dan klinkt dat meteen al heel anders. Zowel voor mezelf als voor een ander. Het heeft dan een wat serieuzere toon. Als de toon serieuzer is, zal daar ook meer op deze manier op worden gereageerd. Dus op het moment dat ik eigenlijk niet toe wil geven aan mijn stemming, zal ik eerder het woordje ‘’gewoon’’ gebruiken. Interessant wel toch? Dat één zo’n onbeduidend woordje, zo bepalend kan zijn. Zonder dat ik me daar echt heel bewust van ben. Of nou ja, was.
Nog zoiets…
‘’Ik ben gewoon wat chagrijnig’’ is nog zo’n voorbeeld die voor mij tot doel kan hebben om een sneer te rechtvaardigen. Hoewel ik dit ook inzet om de verantwoordelijkheid bij mezelf te houden om een ander geen rotgevoel te geven om de onredelijke reactie die ik heb gegeven. De ‘’gewoon’’ in dergelijke uitingen, verbloemt eigenlijk waar het écht om gaat en verkleint de chagrijnige bui. Dat wekt begrip op en dat zorgt er bij mij altijd voor dat ik wat toegankelijker word en het makkelijker voor me wordt om me kwetsbaar op te stellen. Na zo’n uitspraak lukt het me makkelijker om te verwoorden wat me dwarszit. Dus door een situatie te verkleinen, kan het me juist ook helpen om iets er te laten zijn.
Ik gebruik het vaker dan me lief is
Dat ene ogenschijnlijke, onbeduidende woordje, wordt vaker gebruikt dan me lief is. Het lijkt heel gewoon, (Ha, leuke woordspeling!) maar met dit woordje wordt er ergens de nadruk op gelegd. Iets wordt versterkt of juist wat afgezwakt. Typisch dat ik dit woordje vaak gebruik in situaties waarin iets juist niet gewoon is. Vaak doe ik het om de nadruk op mijn medeleven te leggen of om mijn (of andermans) onmacht te uiten, maar op een meer subtielere wijze. Het lijkt wel een opstapje of een hulpmiddel om me kwetsbaar op te kunnen stellen. Zou ik dat ook kunnen zonder de toevoeging van dit woordje? Of zou dat te direct zijn?
Ik wens je sterkte
Ik merk dat ik dit woordje meer gebruik in situaties waarin ik het woord ‘’sterkte’’ wil vermijden. Ik weet niet, hoe goed deze term ook is bedoeld… wanneer men mij sterkte toewenst, heb ik toch altijd ergens het gevoel dat ik een slachtoffer ben. Dat is vaak helemaal niet zo wanneer iemand je sterkte toewenst. Misschien ook wel hoor. En dat is dan denk ik ook waar voor mij de schoen wringt. Ik voel me geen slachtoffer, maar voel me dan wel zo benaderd ofzo. Als je slachtoffer bent, impliceert dit vaak dat je ergens geen zeggenschap over hebt. Als ik voor mezelf spreek, dan krijg ik daar lichtelijk jeuk van. Dat is op te lossen door te krabben en zo pak ik de regie weer terug. Goed, ik wijk af. Ik heb gewoon weinig op met de term ‘’sterkte’’, al ben ik mij er heus van bewust dat dit altijd met de beste intenties wordt gezegd. En ja, ook ik pas het weleens toe. Net zoals het woordje ‘’gewoon’’. Ik wens je gewoon heel veel sterkte toe. Kortsluiting!
Ik wens je gewoon heel veel sterkte toe. Kortsluiting!
Judith Evelien
Zomaar een mijmering die vandaag bij me opdoemde. Leuk om eens stil te staan bij het gemak van bepaalde woorden die ik vaak gebruik, zonder er al teveel bij na te denken. Als ik dit dan wel doe, dan is het gebruik eigenlijk heel erg gek en klopt het helemaal niet met de situatie. Tegelijk ook weer wel. Dat is denk ik ook de reden waarom het zo belangrijk is om op je gevoel af te gaan en vanuit je gevoel te reageren. Dan zijn je intenties altijd goed. Zonder al teveel overdenken.
Toch ga ik eens letten op het gebruik van dit woordje. Want echt… ik gebruik het veel en vaak is het helemaal niet nodig. Het zorgt er merendeel voor dat ik mezelf wegcijfer of een situatie bagatelliseer. Ik heb het blijkbaar nodig als opstapje naar mijn kwetsbaarheid of juist om dit te verbloemen. Misschien gaat dit ook wel op voor die ander waarbij ik dit inzet. Niet zo bedoeld, maar in wezen wordt het wel gezegd. De kracht van het woord. Als ik het weglaat, merk ik dat ik de nadruk op medeleven, onmacht of om ergens de nadruk op te leggen of juist wat af te zwakken, ook op een andere manier kan uiten. Ik word er creatief en bewust van. Ook van hoeveel invloed dit heeft op het toelaten van mijn eigen kwetsbaarheid.
Dat is gewoon hoe ik erover denk…
Gewoon is pas gewoon
wanneer ongewoon
niet bestaat.
Judith Evelien
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe publicaties? Volg mij dan ook op Instagram: @judithevelien
