Tegenwoordig is het helemaal hip & happening om je kindje te dragen. Het liefst zo lang en zoveel mogelijk. Je hebt je handen vrij en je kindje voelt zich lekker veilig en geborgen bij jou. Het wordt zo goed beschermd tegen de grote boze wereld en kan zich nog even in de baarmoeder wanen. Prachtig!
Er zijn nergens noemenswaardige minpunten te vinden over het dragen van je kindje. In mijn werk als pedagogisch medewerkster, zie ik toch ook écht een andere kant.
De voordelen van dragen zijn bekend
Alle voordelen van dragen kennen we nu wel. Overal wordt er gepocht over de verschillende methoden van dragen en verschillende mogelijkheden die er zijn. Deze zijn eindeloos. Er zijn zelfs heuse draagconsulenten die graag alle ins & outs vertellen over de verschillende manieren van dragen en hoe je een baby het beste draagt. Er wordt altijd gezegd dat overal waar ‘te’ voor staat, niet goed is. Dat geldt ook voor het dragen van je kindje.
Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van een draagdoek/ zak
Steeds vaker zie ik op mijn werk in de kinderopvang dat baby’s worden gedragen. Heel begrijpelijk, want het is het fijnste wat er is om je kleintje die eerste periode lekker dicht bij je te hebben en daarnaast natuurlijk ook uiterst praktisch. Voor zowel moeder als kind. Op mijn werk pik ik de baby’s die veelvuldig worden gedragen er zo uit! Ze voelen zich vaak zo ontheemd dat drinken, slapen en spelen uiterst moeizaam verlopen. Het is continu op zoek naar nabijheid. Veel nabijheid! Nabijheid die ik en mijn collega’s dat hummeltje niet kunnen geven.
Het zoeken naar nabijheid wordt dan allesoverheersend en zorgt er dan voor dat de rest er voor die baby niet meer toedoet. De nabijheid wordt dan zijn primaire behoefte, terwijl het al die andere elementen ook nodig heeft om zich verder te kunnen ontwikkelen en zich prettig te voelen. Het feit dat het vaak rechtop vertoeft, heeft er voor gezorgd dat het zich niet meer prettig voelt in de box, op een speelkleed of in een bed. Dat maakt het voor ons heel erg moeilijk om dat kleintje optimale verzorging te geven. Drinken gaat moeilijk of zelfs niet, slapen in een bed blijkt onmogelijk en even in de box/ speelkleed spelen is veel te intimiderend en bedreigend. Hartverscheurend!
Voor mij gaat het te ver om op mijn werk gebruik te maken van een draagdoek/ zak. Ik kan een baby veel geven, maar dit vraagt van mij teveel. Dan ga ik mijn eigen grenzen over. Daarnaast hebben wij naast die baby, de zorg over nog 11 andere kinderen. Dat wordt fysiek ondoenlijk. En met dragen zou ik de bewegingsontwikkeling van een baby tegengaan, daar een liggende positie de eerste maanden zijn uitgangspositie is.
Mijn baby is alleen rustig in de draagdoek/ zak
Wij krijgen vaak van ouders te horen dat hun baby alleen rustig is in de draagdoek/ zak of dat hun baby alleen in de draagdoek/ zak slaapt en nergens anders. Dat is wat zij hun baby aan hebben geleerd. Zij leerden de baby, dat rechtop oké is, terwijl zij dat zelf nog helemaal niet kunnen.
Afbeelding uit: Emmi Pikler, Lasst Mir Zeit, 1982, tekeningen: Klara Pap
Net zoals een kind gewend raakt aan een speen en daar zijn veiligheid in zoekt, is dat ook met dragen zo. Als wij hen laten zien dat de wereld lang zo eng niet is, dan zullen ze dat van ons aannemen. Daar hebben ze onze hulp en begeleiding bij nodig. Dragen is mooi en écht oké, maar wel met mate. Het moet niet ten kostte gaan van de ontwikkeling van de baby en het vertrouwen in zichzelf. Ik zie op mijn werk steeds vaker het tegenovergestelde en dat is zo jammer!
Als een kindje niet naar de opvang hoeft , wees je dan toch bewust van bovenstaande en probeer je eens te verdiepen in de (bewegings)ontwikkeling van een baby. Dat geeft zoveel inzichten en ‘know how’. Buiten dat is het ook heel erg interessant, het maakt het wat makkelijker om te begrijpen waar een baby doorheen gaat en wat het nodig heeft om zich verder te kunnen ontwikkelen.
Doseren en balans
Het is voor een baby belangrijk dat het leert om ook momenten op zichzelf te zijn. Zeker wanneer het kind later naar de opvang zal gaan. De overgang is veel te groot wanneer de baby gewend was om veel/ altijd gedragen te worden. Zo’n arm schaapje weet dan echt niet wat het met zichzelf en de wereld om zich heen aan moet. Alles is een bedreiging en alles is overweldigend. Het heeft beperkt geleerd om zelf prikkels te verwerken, hoe het moet spelen en te ontdekken dat het best oké is om ook eens op zichzelf te zijn.
Doordat je een baby op een kleedje/ in de box laat spelen, wordt zijn autonomie gestimuleerd. Zo jong al? Ja, zeker, zo jong al! Baby’s hebben stiekem veel meer competenties dan wij, volwassenen, voor mogelijk houden. Baby’s bezitten competenties op fysiologisch, emotioneel, psychologisch en zintuigelijke gebied.
Deze zijn natuurlijk nog heel basaal, maar ze kunnen het wel! Ze kunnen ons al heel veel vertellen. Denk aan huilen, de tepel/ speen vinden, ademen, hechting, slapen, gapen, ruiken, geluiden maken, spiegelen van emoties, schrikken, reflexen, contact maken, (sfeer) gevoelig, lachen, horen, mimiek laten zien, lichaamstaal, kijken, bewegen, groeien, drinken, behoefte aan geborgenheid. En het lijstje gaat nog wel even door. Zie je tot hoeveel een baby al in staat is?
Op spelende wijze
Spelen is van groot belang voor baby’s. Iedereen kent de uitdrukking; ‘Al spelend leert men.’ Dat is voor een baby ook zo. Al spelend leert het zijn eigen lichaam kennen en maakt het zich vaardigheden eigen. Het doorloopt en ontdekt al spelend zijn bewegingsontwikkeling. Deze vindt zijn basis de eerste maanden veelal liggend, op zijn rug of op zijn buik en als het wat groter wordt al rollend en zijwaarts.
Met (heel veel) dragen gaat men daarmee lijnrecht in tegen de bewegingsontwikkeling van een baby, want een baby bevindt zich dan in een rechtopstaande positie. Er worden hiermee een hoop tussenstappen overgeslagen. Eer een baby uit zichzelf rechtop kan, heeft het al heel wat stappen doorlopen. In de praktijk kan het op den duur dan zo zijn, dat een baby een voorkeur krijgt om rechtop gehouden te worden en het niet meer prettig vindt om neergelegd te worden. Terwijl dat nou juist zijn startpunt is en vandaaruit zijn bewegingsontwikkeling begint. Met als resultaat dat zelfstandig (leren) spelen, ontdekken en slapen in een bedje, dan best lastig kan worden.
Een blik zegt meer dan duizend woorden
Doordat de baby aldoor bij mama is, hoeft het maar minimaal signalen te geven. Hierdoor kan het zijn dat de signalen van een baby verkeerd worden geïnterpreteerd of dat alles al voor de baby in wordt gevuld of bepaald. Wanneer een baby de gelegenheid krijgt om ook eens in zijn eigen bedje te slapen en lekker op een kleedje of in de box te liggen, leert het te spelen, communiceren en signalen geven, het ontdekt zijn eigen lijfje, het leert te ontdekken wat zijn behoeften zijn en hoe het deze kenbaar kan maken en het leert vertrouwen te hebben in zijn eigen kunnen. Ook mama leert zo de taal van haar kindje kennen en ook mama leert zo haar kindje de ruimte te geven om zelf te ontdekken en zelf te ontwikkelen. De baby raakt vertrouwd met de omgeving en de wereld. Belangrijke ontwikkelingen die vertraging (of zelfs belemmering) op kan lopen door overmatig gebruik van een draagdoek/zak. Let op hé, ik heb het echt over overmatig gebruik! Ik kom op de werkvloer situaties tegen dat baby’s alleen maar in de draagdoek/ zak slapen en dat eigenlijk alles vanuit de draagdoek/ zak gebeurt. Want zodra kindlief neer wordt gelegd, voelt het zich niet meer comfortabel. Zo wordt er een cirkeltje in stand gehouden.
Wij moeten onze kinderen leren vertrouwen
Onze kinderen moeten van ons leren dat ze ook veilig en geborgen zijn als ze niet continu aan mama vast zitten. Dat vertrouwen moeten wij hen geven en wij moeten hen dat leren. Daarom is een goede balans tussen dragen en op zichzelf zijn van wezenlijk belang. Want wanneer wij hen deze gelegenheid geven, leren zij langzaam aan vertrouwen in zichzelf, in de omgeving en de wereld om hen heen te hebben. Dan wordt de wereld ineens een uitdaging in plaats een bedreiging. Er is geen mooier geschenk in de wereld, dan je eigen kind zelfvertrouwen mee te geven. Door vertrouwen te hebben, en te laten zien in je kind, kan dit.
Maak gebruik van die veilige omgeving
Dus dragen is mooi en fijn. Maar met overmatig dragen doe je een baby echt te kort. Baby’s groeien op in een beschermde omgeving waarin zij volop de mogelijkheden hebben om deze veilig te gaan ontdekken. Maak hier ook gebruik van en ontdek samen met je baby de wereld en moedig hem aan in al zijn nieuwe ontdekkingen! Kersverse mama’s moeten vaak drie maanden na de bevalling weer aan de slag en hun new born achterlaten in een voor de baby vreemde en nieuwe omgeving. Dat geldt trouwens ook voor papa en mama! Daar moet echt op in worden gesprongen, anders krijgen baby’s het heel erg zwaar op de opvang.
Emmi Pikler
Misschien wel interessant om te vermelden is, dat we op het kinderdagverblijf waar ik werk, elementen van de visie van Emmi Pikkler volgen. Zij gaat er vanuit dat een baby competent is, al veel uit zichzelf kan of in staat is om het zichzelf aan te leren wanneer wij hem de kans geven. Als we vertrouwen hebben in de mogelijkheden van een baby en deze voor zijn eigen leerontwikkeling een ondersteunende omgeving bieden, is het kind tot veel meer in staat dan men voor mogelijk houdt. Bij de geboorte is een baby al uitgerust met de capaciteit tot communiceren en leren. Verzorging met aandacht en een zelfstandige bewegingsontwikkeling zijn de basis uitgangspunten. Klik hier voor meer informatie over Emmi Pikler.
Wil je op de hoogte worden gehouden over nieuw leesvoer? Vergeet dan niet op de ‘Folluw us’ button onderaan dit artikel te klikken!