Wat is me veilig voelen? En wat is dan, me onveilig voelen? Een thema die me de laatste tijd bezig houdt. Want ik kom tot de conclusie dat ik ze beiden nodig heb om me comfortabel te voelen en om mezelf te blijven voelen.
Veiligheid zit in mij
Me veilig voelen is een belangrijk aspect om te kunnen zijn wie ik ben en om me te ontwikkelen. Als ik me niet veilig voel kan dit grote gevolgen hebben voor mijn gemoedstoestand. Een gebrek aan veiligheid kan me laten stagneren op heel veel vlakken. Echter lokt dat gebrek aan veiligheid bij mij ook uit dat ik op zoek ga naar een manier waarbij ik me wel weer comfortabel voel en om mijn grenzen te heroverwegen. Het lokt beweging uit en actie. Ik ontdek nu dat veiligheid hem niet zozeer zit in de omgeving of de situatie, maar dat dit des temeer met mijzelf te maken heeft. Ik geloof dat dit wel aspecten zijn waar ik veiligheid heel lang aan verbond. Als ik dat nou eens loskoppel van elkaar. Dan wordt het interessant! Heb je er weleens bij stil gestaan dat wanneer je je té veilig voelt, dit dezelfde uitwerking heeft? Als kind kon ik die koppeling niet maken. Toen zat veiligheid hem wel degelijk in een warm nest, de omgeving en de situatie en mijn ouders. Zij waren immers mijn verlengstuk. Dat was de basis.
Als ik te comfortabel ben, word ik niet meer uitgedaagd om grenzen te ontdekken en te verleggen en kan het zijn dat ik genoegen neem met minder.
Judith Evelien
Als ik te comfortabel ben, word ik niet meer uitgedaagd om grenzen te ontdekken en te verleggen en kan het zijn dat ik genoegen neem met minder. Met een prima of een ‘’wel oké’’. Terwijl ik eigenlijk veel meer kan, wil en in mijn mars heb. Mijn veiligheid kan me tegenhouden om buiten de kaders te denken en mijn veilige haventje te verlaten en het kan me tegenhouden in groeien en ontwikkelen. Het kan ervoor zorgen dat ik het zelfs niet eens in de gaten heb en dit pas opmerk zodra ik een stap buiten die (veilige) kaders zet. Op het moment dat mijn veiligheid in het geding komt, heb ik de neiging om weer terug te gaan naar die basis van vroeger, waarin veiligheid wel inherent was aan omgeving en situatie en ik nog niet in staat was om dat geheel bij mezelf te voelen of te vinden.
De mate van veiligheid is een goede graadmeter
Daarom is groeien en ontwikkelen vaak ook best een stap en zelfs eng. Ik zal er een stuk comfort voor op moeten geven. Hierin kan ik de mate van comfort en veiligheid ook heel goed inzetten als graadmeter. Wanneer ik merk dat ik iets eng of spannend vind of ergens tegenaan hik, betekent dit dat mijn veiligheid in het geding is. Daar ga ik van steigeren. Een natuurlijke reactie. Wat als ik nou niet ga handelen naar dat steigeren, wat eigenlijk gewoon een paniek en/ of angst reactie is. Wat nou als het oké is dat ik daar even door overspoeld word?
Onveiligheid is niet perse onveilig
Wanneer het oké is om iets spannend te vinden, merk ik nu doorgaans dat de veiligheid die ik nodig heb, in mezelf zit. Ik heb soms onveiligheid nodig om op mezelf te kunnen vertrouwen en dit ook daadwerkelijk te voelen. Onveiligheid daagt me uit om mijn grenzen te verleggen en veiligheid in mezelf te voelen. Dat kan alleen door het te gaan doen en me niet te laten misleiden door angst of paniek en me te beseffen dat onveiligheid niet perse onveilig is, ook daarin ligt comfort en veiligheid verscholen. Als ik maar dicht bij mezelf blijf, want ik ben mijn eigen veiligheid. Dat zit hem niet in het vertrouwde, het onbekende en het nieuwe. Ja, dat is spannend. Maar als ik daar mijn veiligheid niet vanaf laat hangen, dan is die spanning heel verfrissend!
Veiligheid werkt twee kanten uit
Nog wat grappigs. Ik dacht altijd dat ik me veilig moest voelen voordat ik mijn grenzen goed aan kon geven. Ha, dat blijkt niet helemaal het geval te zijn. Of in ieder geval, niet altijd. Ik kom er nu achter dat dit ook zo kan zijn in een nieuwe, onveilige situatie. Want in een dergelijke situatie werd ik weer op allerlei vlakken uitgedaagd en drong het bij me door dat veiligheid niet afhangt van mijn omgeving en situatie. Dus ja, in die zin klopt het wel dat ik me veilig moet voelen voordat ik mijn grenzen goed aan kan geven. Veiligheid in- en bij mezelf.
Bijzonder om te ontdekken dat veiligheid twee kanten uit werkt. Het een kan niet zonder het ander. Ik heb beiden nodig om te weten wat prettig voor mij is, om te weten waarbij ik me veilig voel, wat ik daarvoor nodig heb en om mijn grenzen aan te blijven voelen. Door hier af en toe eens mee te spelen, voel ik dit aan. In mijn comfortabelheid was het een hele lange tijd helemaal niet nodig om voor mijn grenzen te staan. Daar was alles duidelijk en afgebakend. Het was bijna statisch. Ik werd daar niet uitgedaagd om voor mezelf te gaan staan. Pas toen ik daaruit stapte, moest ik alles weer herinrichten en opnieuw mijn grenzen aanvoelen, aftasten en aangeven. Omdat ik me veilig genoeg voelde met mezelf, lukte het me ook. Eigenlijk zonder al teveel moeite. Dat is mijn groei geweest. Gaaf toch? Eigenlijk maken volwassen mensen ook ”sprongetjes” (gruwelwoord!) net zoals baby’s en peuters dat doen. Zodra hun wereld weer wat groter wordt, betekent dat ook dat zij hun veiligheid weer een beetje moeten hervinden. Omdat ze in eerdere sprongetjes vertrouwen in zichzelf op deden, is de veiligheid in hen zelf ook gegroeid. Een beetje dat idee.
Groeien doet soms pijn
Ik heb zowel veiligheid als onveiligheid nodig om uitgedaagd te worden en te kunnen groeien. Maar ook om mijn grenzen aan te blijven voelen en aan te kunnen geven. Een gevoel van onveiligheid hoeft daarom lang niet altijd iets te zijn waar ik bang voor hoef te zijn. In dat gevoel ligt groei verscholen, mijn wereld wordt weer wat groter. En zoals ik eerder ook al eens heb vermeld, doet groeien soms pijn. Ik zie die pijn steeds meer als een signaal, als een handreiking. Veiligheid voelen in je onveiligheid, dat is toch wel het toppunt van veiligheid. Maar ook een hele kunst. En nu kan ik het woord ‘’veiligheid’’ niet meer horen…
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe publicaties? Volg mij dan ook op Instagram: @judithevelien
